Oedeem therapeuten
- Dhr. E.J.P. (Manuel) Sleurs
- Mevr. C.G. (Katelijne) de Brouwer
- Mevr. K.A.M. (Kristel) Bonten
Oedeemtherapie of manuele lymfedrainage is een massagevorm, die erop gericht is het lymfestelsel te stimuleren. Daarnaast houdt de oedeemfysiotherapeut zich bezig met littekenbehandeling, lymfetaping en oefentherapie.
Voor een goede behandeling is het noodzakelijk dat patiënten met lymfoedeem of lipoedeem door een gespecialiseerde fysiotherapeut worden behandeld. Binnen onze praktijk hebben we speciaal opgeleide oedeemtherapeuten.
Naast een systeem van bloedvaten heeft ons lichaam ook een lymfestelsel. Het lymfestelstel bestaat uit een netwerk van lymfevaten, lymfeklieren en lymfeweefsel. Lymfe neemt vocht en afvalstoffen uit het lichaam op en komt via steeds grotere lymfevaten uiteindelijk in de bloedbaan terecht.
Het lymfestelsel transporteert 2-4 liter vocht per etmaal. Als er een verstoring is in de balans tussen aanmaak en afvoer van weefselvocht kan er een opeenhoping van vocht ontstaan. Dan is er sprake van lymfoedeem. Dit uit zich in een gevoel van zwaarte, spanning of stuwing van de huid, een pijnlijk of tintelend gevoel.
Lymfoedeem kan ingrijpende gevolgen hebben. Vaak functioneert u niet meer zoals voorheen en mogelijk wordt u in uw dagelijkse bewegingen beperkt. Oedeem gaat niet vanzelf over!
De behandeling door de oedeemfysiotherapeut kan bestaan uit een combinatie van de volgende behandelmogelijkheden:
Oedeemtherapie (manuele lymfedrainage)
Dit is een massagevorm, die erop gericht is het lymfestelsel te stimuleren. Ze heeft als doel de vochtdoorstroming te verbeteren en eventuele stagnatie op te heffen, de immuniteit (weerstand) te verhogen, de stress te verlagen en het hormonale stelsel te optimaliseren.
Littekenbehandeling
Door middel van bindweefseltechnieken en fibrose (litteken)grepen wordt geprobeerd deze huidgebieden soepeler te maken.
Lymfetaping
Een aanvulling en ondersteuning bij de behandeling van lymfoedeem is lymfetaping. Door de liftende werking van de elastische tape is er een beter drukverschil tussen de gebieden en wordt de afvoer verder gestimuleerd. Dit resulteert in een 24-uurs drainage.
Ambulante compressietherapie
Zwachtelen of advisering van het aanmeten van een elastische kous.
Oefentherapie
Hiertoe behoren ademhalings-, houdings- en bewegingsadviezen, drainageoefeningen en functionele revalidatie.
Voorlichting en adviezen
Informatie over huidverzorging en juiste belasting van het aangedane lichaamsdeel.
Begeleiding
Begeleiden in het omgaan met beperkingen. De gekozen behandeling en de uiteindelijke behandeleffecten zijn afhankelijk van de patiënt, ernst, oorzaak en duur van het oedeem.
De oedeemtherapie is toepasbaar bij zeer veel klachten, al dan niet in combinatie met andere therapievormen. Zo behandelen wij onder andere mensen met:
Er wordt tijdens een intake een individueel behandelplan opgesteld. Dit wordt samen met u besproken, zodat u weet wat u kunt verwachten. Bij vragen kunt u altijd contact opnemen.
Meestal wordt de oedeemtherapie vergoed. De vergoeding vindt plaats uit de aanvullende verzekering fysiotherapie of de basisverzekering als er voldaan wordt aan de voorwaarden voor een chronische indicatie. Informeer bij uw verzekeraar of bij ons naar de voorwaarden. Wij helpen u graag verder.
Lipoedeem is een niet vaak voorkomende chronische, ongeneeslijke veelal progressieve aandoening. Er is sprake van een toename van onderhuids vetweefsel van de heupen, dijen, knieën en onderbenen. Soms komt het voor dat de armen zijn aangedaan. Kenmerkend voor lipoedeem is de symmetrie: de afwijkende vetverdeling doet zich voor aan beide zijden. Dit in tegenstelling tot lymfoedeem, dat zich ook aan één been of één arm kan voordoen.
Over het ontstaan van lipoedeem bestaat nog veel onduidelijkheid. Wel is bekend dat de ziekte meer voorkomt bij vrouwen dan bij mannen en dat de ziekte niet wordt veroorzaakt door te veel eten. Bovendien staat vast dat erfelijke factoren een belangrijke rol spelen.
Lipoedeem ontwikkelt zich over het algemeen tijdens of net na de puberteit, maar de aandoening kan ook tijdens de zwangerschap of op latere leeftijd tijdens de menopauze tot uiting komen. Hormonen spelen een rol. Soms is een schildklierafwijking de oorzaak.
De toename van het vetweefsel veroorzaakt een verhoging van de druk tussen de cellen, waar door een lichte obstructie van de lymfevaten plaatsvindt. Door de obstructie vermindert de afvloed van lymfevocht vanuit het lichaam. De klachten zullen afhangen van de ernst van het lipoedeem.
In de beginfase zullen de klachten van de patiënt er als volgt uitzien:
In een latere fase komen daar vaak de volgende klachten bij:
Al met al kan lipoedeem naast fysieke klachten ook leiden tot psychosociale problematiek.
Het is belangrijk om bij een patiënt met (verdenking op) lipoedeem, de klachten uitvoerig in kaart te brengen. Op basis van een vraaggesprek en lichamelijk onderzoek kan een gezondheidsprofiel worden opgesteld. U kunt het beste een huisarts of medisch specialist benaderen voor een diagnose en een gezondheidsprofiel. Soms is het wenselijk om naast een oedeemfysiotherapeut ook andere (para)medici in te schakelen, denk aan een diëtiste, een psycholoog of een chirurg.
Het doel van de behandeling van lipoedeem is gericht op klachtenvermindering, functieverbetering en voorkomen van een toename. De behandeling is gericht op factoren die het lipoedeem negatief beïnvloeden:
De nadruk ligt bij de oefentherapie en voorlichting om bovengenoemde doelen te bereiken. De manuele lymfedrainage zal slechts tijdelijk een onderdeel vormen van de behandeling. Bewustwording van leefgewoontes is erg belangrijk.
Er wordt tijdens een intake een individueel behandelplan per patiënt opgesteld. Bij vragen kunt u altijd contact opnemen.
Sport en beweging helpen omdat hierdoor de lymfvaten gestimuleerd worden. Wandelen, zwemmen en gymnastiek (onder deskundige begeleiding) zijn zeer geschikt. Sporten die leiden tot overbelasting of sporten met veel plotselinge bewegingen zijn af te raden. Datzelfde geldt voor lichamelijk zwaar werk.
Het verminderen van eventueel overgewicht helpt, ookal zal de ophoping van vet en vocht op de aangedane plaatsen niet afnemen. Eventueel kan een diëtist geraadpleegd worden voor overleg.
Extra verzorging van de huid is raadzaam. Wie therapeutische elastische kousen heeft, wat bij lipoedeem een aanrader is, moet deze altijd dragen, behalve in de nacht en tijdens zwemmen. Extreme kou en extreme warmte kunnen een slechte invloed hebben op lipoedeem. Datzelfde geldt voor insectenbeten en knellende kleding.
