Oncologiefysiotherapeut
- Mevr. C.G. (Katelijne) de Brouwer
- Mevr. E.P.W. (Eline) Janssen i.o.
Een oncologiefysiotherapeut is een gespecialiseerd fysiotherapeut die zich richt op het behandelen en coachen van patiënten met kanker. Hij richt zich op behandeling van bewegingsproblemen die direct het gevolg zijn van kanker of die het gevolg zijn van de behandelmethode tegen kanker. U kunt denken aan lichamelijke problemen als gevolg van operaties. Of aan schade aan het bewegingsapparaat, hart en longen door bestraling en chemotherapie.
Er zijn ook algemene klachten, zoals pijn, vermoeidheid, problemen met het uitvoeren van de dagelijkse bezigheden, een veranderd lichaamsbeeld of verminderde belastbaarheid. Deze algemene klachten hebben vaak een lichamelijke en/of geestelijke oorzaak. Er is veel onderzoek gedaan naar de effecten van bewegen op algemene en lichamelijke klachten van kankerpatiënten. Daaruit blijkt dat fysiotherapie en vooral bewegen een positieve invloed hebben op kwaliteit van leven, pijn, vermoeidheid, herstel van belastbaarheid en terugkeer in het arbeidsproces.
We onderscheiden vier stadia bij de behandeling van kanker.
In de behandelfase is de diagnose gesteld en vinden de primaire medische behandelingen plaats, zoals operatie, bestraling en/of chemotherapie. Dit kan allerlei ongemakken met zich meebrengen waarbij de oncologiefysiotherapeut kan helpen. Verder is het erg belangrijk om actief te blijven. De oncologiefysiotherapeut kan daarover adviseren en het bewegen begeleiden.
In de herstelfase knapt de patiënt op van de medische behandelingen en kan hij of zij zijn of haar leven weer gaan oppakken. Gevolgen van de medische behandelingen kunnen dat echter in de weg staan. In dit stadium is het dus belangrijk dat er voorwaarden gecreëerd worden voor het hervatten van een zo normaal mogelijk leven. Daarbij kan de oncologiefysiotherapeut helpen door bijvoorbeeld een bewegingsprogramma aan te bieden om de conditie weer op te bouwen of klachten te behandelen die verder herstel moeilijk maken. Zoals bijvoorbeeld lymfoedeem of een beperkte beweging.
Van veel medische behandelingen is bekend wat de effecten kunnen zijn op lange termijn. Deze lange termijn effecten kunnen soms jaren later pas optreden, als de behandelingen en de na-controles al lang voorbij zijn. Veel lange termijn effecten hebben hun uitwerking op het bewegingsapparaat.
Wanneer de medische behandelingen niet aanslaan, ontstaan er uitzaaiingen of een nieuwe vorm van kanker. Dan spreken we van de palliatieve fase. De ziekte is dan niet meer te genezen. Dit stadium kan soms heel lang duren. Belangrijk is dan dat de kwaliteit van leven goed is. Daarvoor is een actieve levensstijl met veel lichaamsbeweging belangrijk. De oncologiefysiotherapeut begeleidt en adviseert daarover.
In de terminale fase is het levenseinde in zicht. Pijn, vermoeidheid en benauwdheid zijn de belangrijkste klachten. Bij deze klachten kan de oncologiefysiotherapeut helpen met bijvoorbeeld ontspanningsoefeningen, begeleiden bij belasten, adviseren en ondersteunen bij ventilatie, temperatuur en luchtvochtigheid en het geven van ademhalingsoefeningen.
Het is duidelijk dat fysiotherapie bij mensen met kanker vraagt om veel kennis en ervaring van de fysiotherapeut. Die hebben wij in huis! Wij zijn aangesloten bij netwerk Onconetzuyd.